Als je baby geboren wordt, krijg je er gratis iets bij.  Samen met slapeloze nachten en onvoorwaardelijke liefde krijg je ook een pakketje schuldgevoelens, vrij te gebruiken doorheen het leven van je kind.  Alles wat er gebeurt in en rond dat kleine leventje lijkt op de één of andere manier jouw verantwoordelijkheid, dus zal alles wat misgaat ook wel jouw schuld zijn.  Ik heb lang zo gedacht, en blijkbaar ben ik niet de enige.  Mijn moeder voelt zich nog steeds schuldig dat ik slechte ogen heb, en daar kan zij toch echt wel niets aan doen.  Is het verwonderlijk dat we dus als uitgedroogde plantjes reageren op de regen van opvoedingsboeken, tv-programma’s en websites?  Ze lijken een grote hulp te zijn, maar is dat wel echt zo?

Toen ik voor het eerst mama werd, was er één boek de hype onder pas bevallen mama’s.  Volgens dit boek is er geen reden tot paniek als je 6 weken oude, uiterst schattige en gemoedelijke baby plotseling verandert in een huilend klein monstertje.  Hij heeft gewoon een “sprongetje” gemaakt in zijn ontwikkeling en kan ineens veel meer.  En dat is natuurlijk beangstigend voor zo’n kleine pruts, vandaar het lastig zijn.  Elke keer de oudste moeilijk deed, nam ik dit boek en, wis en waarachtig, het was een sprong.  Ik was een believer, ik raadde het boek overal aan, het was de bijbel voor wanhopige mama’s overal ter wereld.  Mijn baby is niet lastig, hij is gewoon slimmer aan het worden!  Tot ik na een tijdje merkte dat mijn baby niet zo slim werd als de baby’s in het boek.  Ik begon een beetje te twijfelen.  Waarom wou mijn nageslacht met 4 maanden nog niet kruipen?  Moest hij echt met 6 maanden al ‘mama’ kunnen zeggen?  En toen in hoofdstuk 6 werd gezegd dat kindjes van 9 maanden al zelf tegen een bal konden schoppen en er achteraan zouden hollen, heb ik het boek stilletjes in de kast gezet om er nooit meer in te kijken.

Een jaar later (ik had inmiddels 2 kinderen onder de 2 en was te moe om nog een boek te lezen) kwam de Supernanny op tv en ik werd fan.  Als een moderne messias speciaal voor moeders ging zij van gezin tot gezin om haar evangelie te verkondigen: de heilige drievuldigheid van time-out, belonen en consequentie.  Het leek zo logisch, zo simpel.  Wat je op tv niet zag, is dat er 2-jarigen zijn die het leuk vinden om in het strafhoekje te zitten en dat sommige kinderen je fijntjes vertellen waar je die sticker kan plakken, en het is niet op het beloningsblad.

Ik heb me er trouwens ook aan bezondigd, aan het ongevraagd mijn verwezenlijkingen en wijsheden delen met andere moeders.  Ik was zo trots dat mijn kinderen geen frisdrank of fruitsap dronken.  Dat had ik toch maar fijn gedaan!  Tot de middelste met een zware keelontsteking in het ziekenhuis belandde.  Op aanraden van de verpleegster gaven we hem cola te drinken (veel suikers enzo, da’s blijkbaar goed voor kindjes die niet kunnen eten).  Sindsdien staat hij bij ons thuis ook wel gekend als Mr. Coca Cola: ik kan geen glas met iets bruisend op het aanrecht laten staan, want het verdwijnt op mysterieuze wijze.  Om daarna een onschuldig kind bij zijn speelgoed te vinden, mét donkerbruine cola-snor.  Niet mijn perfecte opvoeding dus, maar gewoon één kind dat het niet lust (de oudste) en twee kinderen (de jongsten) die het liefst van al altijd cola en consoorten zouden drinken.

Al die opvoedingsboeken, tv-programma’s en websites geven je het gevoel dat een kind maakbaar is.  Zolang je de instructies volgt, geen stap overslaat en via A naar C over B gaat, hoef je je geen zorgen te maken over dwarse kleuters, slechte slapers of moeilijke eters.  Maar zo is het natuurlijk niet echt.  Je kan als mama niet alles controleren, er bestaan geen wondermiddeltjes.  Dat was voor mij een openbaring.  Elk kind is een individu, met zijn goede en slechte dagen, leuke kantjes en vervelende onhebbelijkheden.  En soms willen ze gewoon echt niet gaan slapen, daar kan geen Supernanny-advies tegen op.