Deze week vertelde een vriendin me dat ze op haar plaats was gezet door een andere mama.  Waarom? Omdat ze het gewaagd had om tegen het zoontje van de andere mama te zeggen dat hij flink was.  Huh?  Wat kan daar nu verkeerd aan zijn, vraag je je af?  Blijkbaar is “flink zijn” een waardeoordeel dat de maatschappij oplegt, en had deze mama beslist om daar niet aan mee te doen.  Kinderen zijn niet “flink” of “stout”, maar gewoon wie ze zijn, en het is niet aan ons, ouders, om daar implicaties of consequenties aan vast te hangen.

Ik wist eerst niet of ik moest lachen of boos worden.  Want komaan, een andere mama berispen omdat ze de euvele moed heeft om je kind een complimentje te geven?  Natuurlijk kiest elke ouder zelf welke opvoedingsstijl hem of haar het beste ligt, maar gaan we soms niet te ver?  Gooien we het kind met het badwater weg (pun intended) als we blijven proberen om opvoeden opnieuw uit te vinden?  

Ik ga hier natuurlijk geen pleidooi houden voor de Victoriaanse (of misschien beter: Spartaanse) opvoeding.  We weten ondertussen allemaal dat kinderen geen mini-volwassenen zijn en dat hun hoofdjes helemaal anders redeneren als die van ons.  Maar ik zie geen probleem in het duidelijk afbakenen van grenzen, in een kind laten weten waar het aan toe is.  Dat heb ik natuurlijk zelf met vallen en opstaan moeten leren.  Je voedt niet enkel je kind op, je trakteert jezelf elke dag op een cursus “kinderen en hoe ze te leren geen ettertjes te worden”.  Toen de oudste eens een keer in een keukenkast kroop als 2-jarige vonden we dat eerst grappig, tot we na een paar dagen horendol werden van een kind dat te pas en te onpas de inhoud van onze kasten uitlaadde om er zelf in te gaan zitten.  Hij snapte er natuurlijk niets van, eerst moesten we lachen en nu werden we boos?  Mama en papa: schuldig bevonden aan tegenstrijdige signalen.  Weeral een lesje rijker.

Kan je een kind de verantwoordelijkheid geven over zijn eigen acties? Maak je het jezelf dan niet te gemakkelijk?  Of misschien ook niet.  Alles zou een pak moeilijker zijn als ik mijn 3 jongens zelf liet bepalen wat kan en niet kan.  De oudste zou enkel nog computerspelletjes spelen, de middelste zou alles wat los en vast hangt in huis ergens wegstoppen in zijn kamer (da’s een kleine verzamelaar, die zoon van ons) en de jongste zou zich een suikercoma eten aan een zak snoepjes.  Het leven zou er hier, met andere woorden, niet bepaald vrolijker op worden.  Huiswerk zou niet gemaakt worden en de tapijt zou ooit tentoongesteld kunnen worden als het “eerste stilleven in Crayola” van meneer de actieve peuter.  Als sociaal experiment kan het tellen, maar ik zou het niet overleven.

Ik moet toegeven dat ik ook al eens verzucht heb dat ik het zo beu ben om altijd boos te worden.  Na een bijzonder hectische avondshift voel ik me soms best waardeloos als moeder: het kan toch niet juist zijn dat je een hele avond staat te bevelen, eisen en drillen.  De super de luxe man zette me met beide voeten op de grond.  Je zou pas een waardeloze moeder zijn, zei hij, als je hen gewoon liet doen omdat het je niet kan interesseren wat er van je kinderen terecht komt.  En misschien is dat wel de kern van de zaak: oprecht investeren in je kinderen, hen de best mogelijke kansen aanreiken om gelukkig te zijn en te worden.  En dat wilt die mama van hierboven in het stukje waarschijnlijk ook doen, alleen op een totaal andere manier.  Ik zal proberen er geen waardeoordeel over te vellen…